Καρδιακή Ανεπάρκεια

Η καρδιά αποτελεί ένα από τα πολυτιμότερα όργανα του οργανισμού, αφού είναι υπεύθυνη για την κυκλοφορία του αίματος σε όλο το σώμα.

Ωστόσο ορισμένες φορές διαταράσσεται η λειτουργικότητα της καρδιάς με αποτέλεσμα να  αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες του οργανισμού.

Αυτή η δυσλειτουργία ονομάζεται καρδιακή ανεπάρκεια και αποτελεί ένα σοβαρό κλινικό σύνδρομο που οφείλεται σε διάφορα παθολογικά αίτια τα οποία επηρεάζουν αφενός την λειτουργία της καρδιάς και αφετέρου την λειτουργία και υγεία των υπολοίπων οργάνων και συστημάτων του οργανισμού.

Συνήθως η καρδιακή ανεπάρκεια εξελίσσεται αργά και αυξάνεται προοδευτικά με το πέρας της ηλικίας. Πλήττει περισσότερο τον ανδρικό πληθυσμό  και ιδιαίτερα τους καπνιστές, τους παχύσαρκους, τους διαβητικούς, τους υπερτασικούς και τους πάσχοντες από στεφανιαία νόσο, βαλβιδοπάθειες και μυοκαρδιοπάθειες.

Ανάλογα με την χρονιότητα της νόσου, τα σημεία εντοπισμού της και το κλάσμα εξώθησης (η δύναμη της συστολής της καρδιάς), η καρδιακή ανεπάρκεια διακρίνεται, σε:

• Συστολική
• Διαστολική
• Δεξιών Κοιλοτήτων
• Αριστερών Κοιλοτήτων
• Αμφικοιλιακή
• Υψηλής Παροχής
• Χαμηλής Παροχής
• Οξεία
• Χρόνια

Από τί μπορεί να προέλθει η Καρδιακή Ανεπάρκεια ;

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η καρδιακή ανεπάρκεια είναι ισχαιμικής αιτιολογίας, πάραυτα, οποιαδήποτε καρδιακή νόσος (συγγενή ή επίκτητη), που δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια.

Πιθανά αίτια που μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακή ανεπάρκεια είναι:

• η στεφανιαία νόσος,
• το έμφραγμα του μυοκαρδίου,
• η υπέρταση,
• οι αρρυθμίες,
• οι βαλβιδοπάθειες,
• οι μυοκαρδιοπάθειες (αμυλοείδωση, σαρκοείδωση, αιμοχρωμάτωση, κ.α.),
• οι λοιμώξεις (μυοκαρδίτιδα, περικαρδίτιδα),
• οι συγγενείς καρδιοπάθειες

Άλλες παθήσεις ή διαταραχές που μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας, είναι:

• η ΧΑΠ,
• ο σακχαρώδης διαβήτης,
• οι θυρεοειδοπάθειες,
• η οξεία αναιμία,
• η μακροχρόνια κατάχρηση αλκοόλ,
• ορισμένα φάρμακα,
• το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας, κ.α.

Ποιά είναι τα συμπτώματα που αισθάνεται ο ασθενής με Καρδιακή Ανεπάρκεια ;

Ανάλογα με την σταδιοποίηση της νόσου, ο ασθενής μπορεί να αισθάνεται:

• Δυσκολία στην αναπνοή, ακόμη και σε κατάσταση ηρεμίας ή κατά τον ύπνο.
• Συνεχές αίσθημα κόπωσης, ζάλη, αδυναμία, ναυτία.
• Πρήξιμο κυρίως στους αστραγάλους, στους μηρούς, και την κοιλιά.
• Αίσθημα παλμών, ταχυπαλμίες, αρρυθμίες.
• Δύσπνοια, βήχα ή συριγμό, κατά την ύπτια θέση.
• Μειωμένη παραγωγή ούρων.

Πώς τίθεται η διάγνωση της Καρδιακής Ανεπάρκειας ;

Ο Γιατρός καλείται αφενός να διαγνώσει την νόσο (στα αρχικά της στάδια η διάγνωση είναι δύσκολη) και αφετέρου να εκτιμήσει το στάδιο της και να εντοπίσει τις αιτίες που την προκαλούν.

Δυστυχώς οι ιατρικές στατιστικές για τους ασθενείς που διαγιγνώσκονται με καρδιακή ανεπάρκεια, είναι δυσοίωνες αφού η θνητότητα τους μπορεί να φτάσει το 40% μέσα στα πρώτα 5 έτη από την διάγνωση. Γι΄αυτό η έγκαιρη διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας είναι πολύ σημαντική για την πρόγνωση και την επιβίωση του ασθενούς.

Η διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας από τον γιατρό περιλαμβάνει:

• Την κλινική εξέταση και την λήψη του λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού του ασθενούς
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Triplex καρδιάς
• Ακτινογραφία θώρακος
• Τεστ κοπώσεως
• Μαγνητική τομογραφία καρδιάς
• Στεφανιογραφία
• Εργαστηριακές αιματολογικές εξετάσεις
• Ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο

Ποιά είναι η θεραπευτική αντιμετώπιση της Καρδιακής Ανεπάρκειας ;

Ανάλογα με το αίτιο που προκαλεί την νόσο, καθώς και το στάδιο της, οι τρόποι αντιμετώπισης περιλαμβάνουν συντηρητικές φαρμακευτικές αγωγές, ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες με συσκευές μηχανικής υποβοήθησης και χειρουργικές επεμβάσεις. Αναλυτικά:

• Φαρμακευτικές αγωγές με διουρητικά, β-αναστολείς, α-ΜΕΑ, ανταγωνιστές αλδοστερόνης, κ.α.
• Τοποθέτηση συσκευών υποβοήθησης, βηματοδότησης, απινίδωσης.
• Επεμβάσεις τοποθέτησης patch, αορτοστεφανιαίας παράκαμψης, βαλβιδοπλαστικής, επανορθωτικής χειρουργικής, μεταμόσχευσης καρδιάς.

Τί θα πρέπει να προσέχουν οι ασθενείς με Καρδιακή Ανεπάρκεια ;

Αφενός οι ασθενείς θα πρέπει να υιοθετήσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής ως προς την διατροφή και την κίνηση τους, σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του γιατρού τους.

Αφετέρου θα πρέπει να διατηρούν το σωματικό τους βάρος σε φυσιολογικά επίπεδα, να μην καπνίζουν και να περιορίσουν στο ελάχιστο το αλκοόλ.

Επιπλέον θα πρέπει να τηρούν τον προληπτικό εμβολιασμό τους κατά του κορονοϊού, του πνευμονιόκοκκου και της γρίπης.

Τέλος, επιβάλλεται η συχνή παρακολούθηση τους από τον θεράποντα ιατρό τους.